Evindeki laboratuvarda geliştirdiği cihaz hastalıklara umut olacak

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Kocaeli’de genç bir mühendis konutunda kurduğu laboratuvarında, dokuları ve organları taklit ederek, ilaçların insan bedenine girmeden evvel test edilmesine imkan sağlayacak 3D Biyoyazıcı geliştirdi.

Gebze Teknik Üniversitesi Teknoloji Transfer Ofisi bünyesinde kurduğu şirkette çalışan 26 yaşındaki Biyomedikal Mühendisi Gül Banu Aydın, pandemiden ötürü meskeninde kurduğu laboratuvarında, tasarımı büsbütün yerli ve ulusal olan GBA SPC1 model 3D Biyoyazıcı geliştirdi. Türk mühendis tarafından 4 aylık bir müddette üretilen ve dünyada bir prensip imza atılan aygıt ile doku ve organlar taklit edilerek, ilaçların ve kozmetik eserlerin insan bedenine girmeden evvel test edilebilmesi, böylelikle deneylerde daha az hayvanın kullanılması amaçlanıyor. Aydın, doku mühendisliği çalışmaları sayesinde ileride organ fabrikaları kurulabileceğini hayal ediyor.

“Kişiye özel organlar yapabiliriz”

Aygıtın tasarım açısından yerli ve ulusal bir özellik taşıdığını belirten Biyomedikal Mühendisi Gül Banu Aydın, “Biz şunu hedefliyoruz; dokuları taklit edip kanserleştirerek, ilaçları onun üzerinde denemek ve öteki dokular üzerinde de kozmetik eserleri deneyerek insanların bedenine girmeden evvel bu eserleri laboratuvar ortamında test edip, yan tesirlerini azaltmak ve hayvan deneylerini azaltmak. Kanserleşmiş dokuların üzerinde ilaçları deneyerek insanların bedenine zerk edilmeden evvel yüksek performans gösterecek ilaçların oluşturulmasını hedefliyor. Neden doku mühendisliği çalışmaları bu kadar tanınan ve insanların heyecanını cezbediyor? Bireye özel dokular yapabiliriz, bireye özel organlar yapabiliriz. Yani gün gelecek bir hasta sizin yanınıza gelerek ‘Karaciğerimde sorun var’ diyecek. O kişinin MR-CT verilerini kullanarak sorunlu dokuyu, ya da dokunun içerisinde hasar görmüş yapıyı taklit ederek hastaya nakledebileceğiz ve hastanın kahrını organ naklinden evvel giderebileceğiz. Yani organ fabrikaları olacak tahminen de ve beşerler oraya gelecek, ‘Bana kalp lazım diyecek’ ve biz de ona kalbi basıp göndereceğiz” dedi.

“Doku iskelesi üzerinde hücreler çoğalıyor”

Üretilen 3D Biyoyazıcı ile basılan doku iskelelerinin yanık tedavilerinde de kullanılabileceğini vurgulayan Aydın, “Doku iskelesi sizin yanık kısmınıza implant ediliyor ve oradaki hasarı gideriyor. Hücreler bu bastığımız porlu yapı gösteren doku iskelesi üzerinde çoğalarak doku iskelesinin bir müddet sonra bozunur olmasından mütevellit, bozularak oradaki hasarın giderilmesini sağlıyor. Yani bizim bu bastığımız doku iskelesi üzerinde hücreler çoğalıyor ve orada bir yapı inşa ediyorlar. Oradaki iskele işini gördükten sonra da eriyip gidiyor” diye konuştu.

“Dünyanın çeşitli yerlerinden beşerler bize nasıl yapıldığına dair sorular soruyorlar”

Dünyada ve Türkiye’de 3D biyoyazıcı üreten şirketlerin mevcut olduğunu lakin bunların bütün eserlerinin ticari eserler olduğunu kaydeden Aydın, “Biz ise GBA SPC1 model biyoyazıcımızla ticari korku gütmeden, bütün insanların bu teknolojiye ulaşabilmesini amaçladık, o denli de oldu. Türkiye’den ve dünyanın çeşitli yerlerinden beşerler bize, GBA SPC1 ile ilgili iletiler atıyorlar ve nasıl yapıldığına dair sorular soruyorlar. Bu sistemi biz sıfırdan kurguladık. ‘İnsanlar nasıl rahat edebilir, nasıl kolay bir formda doku iskelesi basabiliriz, doku mühendisliği çalışmalarını nasıl yürütebiliriz’ diye düşünerek yola çıktık. Birinci evvel tasarımı kurguladık, bütün kesimlerine karar verdik. Daha sonra montajına geçtik. Montajında doğal ki de kasvetler çıktı. Zira endüstriye gidip ustalarla görüştüğünüzde sunduğunuz şeylerle bulduğunuz şeyler farklı oluyor. Onları da çabucak revize etmek zorunda kalıyorsunuz. Bu şekilde sorunlar yaşadık” biçiminde konuştu.

“Evimi laboratuvar haline getirdim”

Kendi meskeninde çalışmanın çok hoş bir durum olduğunu vurgulayan Aydın, “Benim aslında bir ofisim var. Ancak salgından mütevellit ulaşımın önüne geçebilmek için meskenimi laboratuvar haline getirdim ve bu formda daha kolay işler yapabiliyorum. Gece bir montaj yapıyorum ya da dizaynları revize edip tekrar mevcut 3D yazıcılarda kesimleri basıyorum ve istediğim malzemeyi laboratuvarda hazırlayıp, konuta getirip falkon tüpler içerisinde basabiliyorum. Bunlar da işimi kolaylaştıran şeyler. Bu şahane bir şey. Yani bir yerden bir yere gitmek zorunda kalmıyorum. Konutunda 3D yazıcı olanlar beni çok düzgün anlayacaktır, istediğiniz şeyi çabucak gün içerisinde basabiliyorsunuz ve onun montajını yapıp badireyi giderebiliyorsunuz” sözlerini kullandı.

“Türkiye’de rastgele bir tedarikçi bulamadık”

Doku mühendisliği çalışmalarında iğne tedariki konusunda önemli külfetler çektiklerini aktaran Aydın, şöyle konuştu: “Bu iğneleri biz Çin’den getirtiyoruz, Türkiye’de rastgele bir tedarikçi bulamadık ve çok kaliteli dokular üretebilmek için ince uçlu iğneler kullanmak zorundayız. Bunlarda da tıkanma sorunu yaşıyoruz ve açmak hakikaten vaktimizi alıyor. Hatta açılmayı bekleyen yüzlerce iğne var diyebilirim.”