Adana’dan NATO’ya radyolojik saldırılara karşı yerli dozimetre

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Adana’da, Çukurova Üniversitesi’nde NATO işbirliğinde yürütülen proje kapsamında radyolojik ataklara karşı yerli dozimetre geliştirildi. Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zehra Yeğingil, “Saldırılarda alınan radyoaktif dozun bilinmesi hastanedeki triyaj da çok değerli. Geliştirdiğimiz dozimetreleri hem ordu hem de sivil halk kullanabilir” dedi.

NATO’nun ‘Barış ve Güvenlik için Bilim Programı’, SPS ileri teknolojiler, Memleketler arası Kimyasal, Biyolojik, Radyolojik ve Nükleer casuslara karşı korunma mevzularıyla ilgili projelere dayanak veriyor. ‘Radyolojik acil durumda maruz kalınan dozun ve radyoaktif kaynağın cinsinin belirlenmesi’ isimli çalışma kapsamında da Çukurova Üniversitesi (ÇÜ) NATO’ya, radyolojik akınlara karşı dozimetre geliştirdi.

Projede Türkiye, Amerika Birleşik Devletleri, Polonya, Ukrayna, Yeni Zelanda ve İsrail ortaklaşa çalışıyor. Projenin yürütücülüğünü ise Adana’da bulunan Çukurova Üniversitesi gerçekleştiriyor. Projenin ana maksadı, radyoaktif hususların kullanıldığı terörist akın karşısında halkın üzerlerinde taşıyabileceği dozimetrelerle, taarruz sırasında maruz kalınan radyoaktif dozu belirlemek.

“NATO’nun radyolojik terörizme karşı desteklediği proje çiplerinden biri”

Bahisle ilgili açıklamalarda bulunan Çukurova Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Fizik Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Zehra Yeğingil, projeye 2019 yılında başladıklarını belirterek, “Bu NATO dayanaklı proje 2019 yılında başladı. NATO’nun radyolojik terörizme karşı desteklediği proje çiplerinden bir tanesi bu. Bu projedeki emel beklenmedik bir radyolojik terörist saldırısı karşısında insanların üzerlerinde taşıyacakları dozimetreleri kullanıp bu taarruzda aldıkları dozun çok süratli bir biçimde ölçülmesi ve sonrasında hastanelerdeki triyaja yardımcı olması hedefiyle yapılmış bir projedir. Geliştirdiğimiz dozimetreler hem orduda hem de sivil halkta kullanılabilir. Kolye, yüzük ve düğme üzere bir aksesuara takılabilir. Birde bunun ölçülmesi için bir aygıta muhtaçlık var o da Ukrayna kümesi tarafından destekleniyor” diye konuştu.

“Piyasadaki dozimetrelere nazaran daha yeterli sonuç veriyor”

Dozimetre için patent başvurusu da yaptıklarını kaydeden Prof. Dr. Yeğingil, “Bu yerli bir üretim. Tıpkı proje içerisinde farklı kümeler var. Mesela Polonya kümesi farklı bir materyal üzerinde çalışıyor. Biz şu anda patent alma basamağındayız. Elde ettiğimiz sonuçlar çok âlâ. Piyasada olan ticari materyallere nazaran hoş sonuçlar veriyor. Biz bu eseri biraz daha geliştirmeyi planlıyoruz. Bu türlü olursa çok fazla dozimetre üretmek mümkün olacak” sözlerini kullandı.

“Yerli birinci dozimetre olacak”

Şimdiye kadar Türkiye’de yerli bir dozimetre üretilmediğini aktaran Prof. Dr. Zehra Yeğingil, “Şimdiye kadar üretilen yerli dozimetre yok. Yeterli bir gereç olarak kanıtlayabilirsek yerli birinci dozimetre olacak. Bunun bir acil durum dozimetresi olarak çalışılması öteki şeylerde kullanılmayacağı manasına gelmiyor. Materyal sonradan geliştirilip değişik maksatlarda kullanılabilecek” halinde konuştu.

Dozimetrenin okuyucusunun da Ukrayna kümesi tarafından geliştirildiğini söyleyen Prof. Dr. Zehra Yeğingil, “İnsanlar hem dozimetreyi taşıyacaklar hem de pille çalışılan portatif okuyucular etrafta olacak. Muhtemel bir akın sonrası çabucak doz ölçüleri okunabilecek” dedi.