Bakan Dönmez: “Madencilik ve çevre birbirinin karşıtı kavramlar değil”

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez,” Birileri yalanlarla, yanlışlarla böyle göstermeye çalışsa da madencilik ve çevre birbirinin karşıtı kavramlar değil. Hangi alanda madencilik yapılacağı, madencilik faaliyeti için hangi kurumlardan hangi izinlerin alınacağı kanunlarla belli. Ayrıca, bir maden sahası terk edildiğinde, maden sahibi, projesine göre o sahayı rehabilite etmek ve ağaçlandırmakla yükümlü” dedi.

Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez,Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, TOBB Madencilik Meclisi Başkanı İbrahim Halil Kırşan ve üyelerle video konferans aracılığıyla görüştü.

Salgın döneminde önemli tedbirler alındığını bildiren Bakan Dönmez, “Salgın dönemi sadece günlük hayatımızın değil iş hayatının pratiklerini de değiştirmeye başladı. Artık işlerimizin önemli bir kısmını, toplantılarımızı, hatta sektör buluşmalarını bile dijital platformlar üzerinden yürütüyoruz. Bu yıl başında devreye aldığımız e-maden uygulamamız da işlerimizin büyük bir kısmını uzaktan yaptığımız böyle bir döneme denk geldi. E-maden ile birlikte artık bürokratik süreçlere takılmadan, kırtasiyecilik yapmadan, zaman ve mekândan bağımsız madencilikle ilgili başvuruları, talepleri ve sonuçları tek yerden alıyor ve sonuçlandırıyoruz” dedi.

Bugün itibariyle 22 bin 200 maden ruhsatının iş ve işlemlerinin e-devlet üzerinden yapılabildiğini kaydeden Dönmez,”33 ana modül altında 202 alt sürece ait yazılımsal geliştirmeler de tamamlandı. İnşallah onları da en kısa sürede devreye alacağız. E-maden uygulamasının geliştirilmesi için vereceğiniz geri bildirimler bizler için önemli.

Bugün, 18 bin ruhsat sahibi yetkilisine, 3 bin 100 yetkilendirilmiş tüzel kişiye ve 6 bin 700 daimi nezaretçiye elektronik ortamda hizmet sağlıyoruz. E-maden üzerinden bugüne kadar 4 milyon adet e-sevk fişi, 3 bin 500 adet maden ruhsatı ve bin 800 adet işletme izni düzenledik. Sistem üzerinden 2 bin 500 ruhsat müracaatında bulunuldu ve e-maden destek masasına iletilen 6 bin talep yerine getirildi” diye konuştu.

“İlk defa bu yıl işletme ruhsat sahipleri, 2019 yılı İşletme Faaliyet Raporu ve eklerinin tamamını e-maden üzerinden sisteme girdi” diyen Dönmez, “Böylece madencilerimizin hiçbir evrak için kuruma gelmelerine gerek kalmadı. Bu bir yerde Covid-19 bulaş riskinin azaltılmasına da katkı sağladı.E-maden üzerinden sunduğumuz bir diğer önemli hizmette online eğitim ve sınavlar. Pandemiden önce yüz yüze yapılan Daimi Nezaretçi ve YTK eğitim ve sınavları, pandemi sürecinde Temmuz ayından itibaren sistem üzerinden yapılmaya başlandı. Bugüne kadar bin 116 kişi online eğitim ve sınavlarını e-maden üzerinden gerçekleştirdi. Öte yandan, 2020 içerisinde bin 828 ruhsatın ihalesini tamamladık. Yatırımcılarımıza yeni sahalar açtık. Bu sahaların dışında 8 sahanın da uç ürün üretimine yönelik ve tesis şartlı olarak ihalesine çıktık. Daha önce farklı toplantılar vesilesiyle sektörümüzden iletişim kanallarının açık tutulmasıyla ilgili bir ricada bulunmuştum. Bugün bunu bir kez daha yinelemek istiyorum. Madencilik faaliyetlerimizle ilgili neredeyse kara propagandaya varan, manipülasyon ve dezenformasyon odaklı kirli bir bilgi ağına şahit oluyoruz.

Türkiye’de madencilik sektörünün gelişimine darbe vurmayı amaçlayan bu algı operasyonlarının tek bir panzehiri var o da bu konuda proaktif bir iletişim stratejisi izlemek” dedi.

Madencilik ve çevreciliğin birbirinin karşıtı kavramlar olmadığını kaydeden Dönmez,” Özellikle kamuoyunda madencilikle ilgili çevresel hassasiyetlerimizin en üst düzeyde olduğunun bilinmesi gerekiyor. Yapılan bunca yatırımın, ekonomiye sağlanan katkının, doğayı korumak için verilen bunca mücadelenin kamuoyu nezdinde de bir karşılığının olması gerekiyor. Daha önceki konuşmalarımda da ısrarla belirttiğim bir husus var. Doğa da bizim, madenler de. Birileri yalanlarla, yanlışlarla böyle göstermeye çalışsa da madencilik ve çevre birbirinin karşıtı kavramlar değil. Hangi alanda madencilik yapılacağı, madencilik faaliyeti için hangi kurumlardan hangi izinlerin alınacağı kanunlarla belli. Ayrıca, bir maden sahası terk edildiğinde, maden sahibi, projesine göre o sahayı rehabilite etmek ve ağaçlandırmakla yükümlü.Ülkemizde bu konuda çok güzel örnekler var. Denetimlerimizde bu konuya büyük titizlik gösteriyoruz. Çevreci bir madencilik prensibiyle, madenlerimizden de doğadan da vazgeçmeyeceğiz.” diye konuştu.

Meclise gönderilen elektrik, doğal gaz ve madencilik sektörüyle alakalı bazı kanunlarda değişiklik yapılmasını öngören kanun teklifinde yer alacak maddelere ilişkin Bakan Dönmez, şunları söyledi;

“6183 sayılı Kanun kapsamında alınan 22/a dediğimiz Borcu Yoktur belgesi sektörde uzun süredir aksaklıklara neden oluyordu. Bu konuda çok fazla şikâyet geliyordu. Artık bu belge sadece arama ve işletme ruhsatlarının verilmesi, birleştirilmesi, ruhsat sürelerinin uzatılması, ruhsatların devri ve çevreyle uyum bedeli iadelerine ilişkin müracaatlarda istenecek. 22/a belgesiyle ilgili bir başka değişiklik daha söz konusu. Artık ruhsat yürürlük yazısı, ruhsat devri, rödövans sözleşmesi, izin alanı değişikliği, ruhsat alanı küçültme, terk, mera tahsis değişikliği, geçici tatil, işletme izni, pasa değerlendirme, pasa döküm alanı, zaruri üretim izni, kamu yararı kararı, kamulaştırma kararı ve patlayıcı madde taleplerinden 22/a belgesi talep edilmeyecek. Süre uzatımlarıyla ilgili de bir düzenleme hayata geçecek. Süresi içerisinde temdit talebinde bulunanlar için uzatım talebi sonuçlandırılıncaya kadar on iki ayı geçmemek üzere maden işletme faaliyetine izin verilmesi Bakan onayıyla mümkün olabilecek.

Ruhsat bedellerinin geç ödenmesiyle ilgili hususta torba kanunda yer alıyor. Biliyorsunuz Ocak ayı sonuna kadar yatırılmayan ruhsat bedelleri daha sonra iki katı olarak tahsil ediliyor. Artık ruhsat bedellerinin ödenmesinde yaşanacak gecikmelerde gecikme zammı uygulanacak. Bununla ilgili detaylar torba yasada yer alacak.”

Madenciliğin artık enerji sektörünün gölgesinde kalmayacağına vurgu yapan Dönmez,” Madencilik yeni dönemin parlayan yıldızı olacak. Hamd olsun bunun meyvelerini yavaş yavaş almaya başladık. Ancak büyüyen Türkiye için daha fazlasını yapmak zorundayız. Yurt dışı yatırımcıların madencilik yatırımlarını çekmek için İngilizce ve Çince rehberler hazırladık. Maden alanındaki potansiyelimizi ve fırsatları bütün detaylarıyla anlattık” dedi.