3 yıl önceki yangında büyük zarar gören Çamburnu Sarıçam Ormanları’nın geleceği kurtarıldı

Dünyada sarıçam ormanlarının deniz seviyesine inebildiği nadir alanlardan olan Trabzon’un Sürmene ilçesi Çamburnu Tabiat Parkı’nda yaklaşık 3 yıl önce çıkan yangında zarar gören sarıçam ağaçlarının yerine belirli aralıklarla dikilen fidanlar 30-40 santimetre boya ulaştı.

Konuyla ilgili bir değerlendirmede bulunan KTÜ Orman Fakültesi Orman Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Turna, ağaçlandırma çalışmalarını başarılı bulduklarını belirterek Çamburnu ormanlık alanın kurtarıldığını söyledi.

Trabzon’un Sürmene ilçesinde dünyada sarıçam ormanlarının deniz seviyesine inebildiği nadir alanlardan olan Çamburnu Tabiat Parkı’nda 7 Ocak 2017 tarihinde çıkan orman yangını sabah saatlerine kadar sürmüş 6 saatlik bir çalışma ile söndürülmüştü. Yangının ardından bölgede Trabzon Orman Bölge Müdürlüğü tarafından bir çalışma başlatılarak yangından zarar gören ağaçlar incelemeye alınarak rehabilitasyon çalışmalarına başlanırken, yangının etkili olduğu 10 hektarlık sahada arazi hazırlığı yapıldıktan sonra yine kendi iklim koşullarına uygun yanan alanlardan toplanan kozalaklardan üretilen 14 bin adet sarıçam fidanı aynı yıl içinde dikilmişti. 2018 yılı içerisinde de Çamburnu’nda yaklaşık 15 bin adet daha sarıçam fidanı dikilirken, dikilen fidanların 30-40 santimetreye kadar boy verdiği görüldü.

Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Orman Fakültesi Orman Mühendisliği bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. İbrahim Turna, dikilen fidanların yakın zamanda orman olmasının mümkün olamayacağına dikkat çekerek “Dikilen fidanlar mısır, kavak değil ki hemen 1-2 metre, 10 metre boy yapsın kısa zamanda orman olsun. ama Çamburnu’nun geleceği kurtulmuştur. Yanan saha başarılı bir şekilde ağaçlandırılmıştır” diye konuştu.

“Çamburnu sarıçamın Türkiye’de denize indiği sıfır rakımda olan nadir yerlerden birisi” diyen Turna “Benzeri yerler Hopa’da, Fındıklı taraflarında var ancak literatür araştırmalarına dayalı olarak bakıldığında literatüre giren tek yer Sürmene Çamburnu mevkii. Bunun bir kısmı tabiat parkı olarak ayrılmış bir kısmı ise Sarıçam ağırlıklı Çamburnu ormanı olarak devam ediyor. Sarıçamın yanında doğu ladin dediğimiz tür ve diğer yapraklılar da eşlik ediyor. Saha 2017 yılının Ocak ayında bir yangın geçirdi. Yangından sonra epey bir alan yandı. Tam olarak bilmiyorum ama yaklaşık 20-25 hektarlık bir saha yandı. Yangın sonrası üniversitemiz, fakültemiz öğretim üyelerinden oluşan komisyon sahaya gitti. İlk yapılan tespitlere göre örtü yangını şeklinde oluştu ancak örtü yangını da olsa büyük hasar oluştu. Çam ağaçlarının büyük bir kısmı Sarıçam başta olmak üzere kurudu” dedi.

“Dikilen fidanların yüzde yüzü tuttu”

Kendisinin de yangın sonrası bölgeye bir kaç kez gittiğini belirten Turna “2017 yılında hemen yangının arkasından ilkbaharda arazi hazırlığı yapıldı. Yanan, kuruyan ağaçlar alandan kesilerek temizlenip açıldıktan sonra toprak işlemesi eğimli bir arazi terasları oluşturuldu. Elde mevcut fidanlar oradaki mevcut ağaçlardan toplanan kozaklardan yetiştirilen fidanlarla dikimi temel prensip olarak hem üniversiteden alınan görüş doğrultusunda hem de Orman Genel Müdürlüğü Sürmene Orman İşletmesinin ortak kararıyla yaklaşık 14-15 bin fidan 2017 yılı sonbaharında dikilmişti. Fidanlar tüplü fidandır; yani tutma oranı yüzde yüze yakın olan fidanlardır. Tüm alanda dikimi yapılamadı; istense yapılabilirdi. Başka yerin orijini dediğimiz Gümüşhane veya bir başka yerdeki fidanların oraya dikilmesi gerekecekti. Biz bunun bilimsel açıdan uygun olmadığını söyledik. Bu yönde de bizim tespitlerimize ve önerilerimize uydular. 2018 yılında yine 15 bin fidan bu sahaya dikilerek sahanın tümü ağaçlandırılmış oldu. Yine bu yılın ortalarında kurumalar var diye söylenti çıkınca ben yine sahaya indim. Sahanın başarı durumu ölçümlerini yaptılar. Şu an itibariyle baktığımız zaman Çamburnu’nda 30-40 santim boylarına gelen yüzde 90’ların üzerinde tutma başarısı olan ağaçlandırma sahası başarılı bir şekilde ağaçlandırılmıştır” şeklinde konuştu.

“Dikilen fidanlar mısır yada kavak değil ki hemen boy versin”

Dikilen fidanların hemen orman olamayacağına dikkat çeken Turna, şunları söyledi:

“Halk şöyle bakıyor; dronlarla veya uzaktan bakıldığı zaman terasları sahaları çıplak görüyor. Bu bizi biraz yanıltıyor. Çünkü dikilen fidanlar mısır değil, kavak değil ki hemen 1-2 metre, 10 metre boy versin kısa zamanda orman olsun. İleriye dönük baktığımız zaman Çamburnu kurtarılmıştır. Bana göre, hiçbir sıkıntısı yok. Bana göre derken; bilimsel verilere göre her yıl, yılda iki bazen üç kez bakımları yapılıyor. Dikilen fidanların etrafında diri örtü dediğimiz yani istenmeyen bitki örtüsünün temizliği yapılıyor. Bunun haricinde boğma tehlikesi dediğimiz yani böğürtlen, eğrelti gibi bitkiler diktiğimiz fidanların üzerini örtmesini engelleyecek şekilde bunların düzenli olarak bakımları yapılıyor. Şu anda görünen hiçbir sıkıntı yok. Ufak tefek kurumalar olsa da bunun arkasından hemen tamamlama yapılıyor. Yani şu an itibariyle Çamburnunda benim gördüğüm kadarıyla hiçbir sorun yok.”