Pandemi nakit akışını yavaşlattı, kartlı ödemeler yüzde 17 arttı

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Koronavirüs nakit kullanımını hudutlu hale getirdi. İnternetten kartlı ödemeler ve temassız ödemeler kullanıcıların tercihi oldu. 2020 genelinde kartlı ödemeler yüzde 17 büyüyerek 1,15 trilyon TL’ye ulaştı.

Pandemi nedeniyle teması azaltmak için nakit kullanımı azaldı. Ödemelerin büyük kısmı kartlı olarak yapılıyor. Bankalararası Kart Merkezi (BKM), Türkiye’de kartlı ödemelerde 2020 yılında yaşanan gelişmeleri kıymetlendirdi. 2020’de Türkiye’de temassız ödemeler ve internetten kartlı ödemeler çok daha fazla tercih edilir hale geldi; toplam kartlı ödeme fiyatı da yüzde 17 büyüyerek 1,15 trilyon TL oldu.

Toplam kart adedi yaklaşık 264 milyona ulaştı

BKM’nin bilgilerine nazaran, kredi kartı sayısı 2020’de bir evvelki yıla kıyasla yüzde 8 artışla 75,7 milyon olurken, banka kartı ve ön ödemeli kart sayısı ise toplamda yüzde 13 artışla 188,1 milyona çıktı. Böylelikle toplam kart adedi yaklaşık 264 milyona ulaştı. Türkiye toplam kart adedinde Avrupa’da önder ülke pozisyonunu 2020’de de sürdürdü.

Kartlı ödemeler her geçen gün daha çok tercih ediliyor

Kartlı ödemeler, 2020 Mart ayında başlayan pandeminin tesirlerinin ülkemizde de hissedilmesiyle bir arada, hijyenik bir ödeme metodu olarak da ön plana çıktı. 2020, kartlı ödemelerin temel gereksinimlerden vergi ödemelerine, memleketler arası alışverişlerden internetten yapılan ödemelere kadar tüm alanlarda yaygınlaşmaya devam ettiği bir yıl oldu.

BKM’nin datalarına nazaran, 2020 genelinde banka kartlarıyla yapılan ödeme meblağı yıllık yüzde 41 artışla 188,8 milyar TL’ye, kredi kartlarıyla yapılan ödeme meblağı ise yıllık yüzde 14 artışla 957,8 milyar TL’ye ulaştı. Böylelikle, 2020’deki toplam kartlı ödeme meblağı 2019’a nazaran yüzde 17 büyüyerek 1,15 trilyon TL olarak gerçekleşti. 2000 yılında kartlarla yapılan ödemelerin yılda 8 milyar TL seviyesinde olduğu göz önünde bulundurulduğunda, ortadan geçen 20 yılda, kartlı ödemelerin ne kadar geliştiği ve ne kadar büyük bir iktisada aracılık ettiği de ön plana çıkıyor. Kartların kullanım alanlarının yaygınlaşması ile bir arada, kartlı ödemelerin hanehalkı tüketimi içindeki hissesi, bugün yüzde 41 üzere kıymetli bir düzeye ulaşmış durumda.

Her 5 kartlı ödemeden 2’si banka kartlarıyla yapıldı

Banka kartlarının ödemelerde kullanımı süratle yaygınlaşmaya devam ederken, 2020’de banka kartları ile yapılan ödemelerin toplam kartlı ödeme adedi içindeki hissesi yüzde 36’ya ulaştı; bir diğer deyişle her 5 kartlı ödemeden 2’si banka kartıyla gerçekleşti.

2020’deki banka kartı süreç adetlerinin ödeme ve nakit çekim olarak dağılımında ise ödeme süreci hissesinin yüzde 67, nakit çekim süreci hissesinin ise yüzde 33 olduğu görüldü. Ödeme süreçlerinin hissesinin 2019’da yüzde 60 olduğu göz önünde bulundurulduğunda, bir yıl üzere kısa müddette gerçekleşen 7 puanlık artış, banka kartlarının artan bir formda bir ödeme aracı olarak konumlandığına işaret etti.

Banka kartlarının dışında, ticari kredi kartları da 2020 yılında ödemelerde daha çok kullanılmaya devam etti. Ticari kredi kartlarıyla yapılan ödemeler yüzde 27 artışla 265 milyar TL’ye, bu ödemelerin toplam kredi kartı ödemeleri içindeki hissesi ise yüzde 28 düzeyine ulaştı.

2020 yılında en fazla kartlı ödeme artışı elektronik eşya ve market-gıda kesiminde görüldü

2020 yılında, kartlı ödeme meblağının en süratli arttığı kesim elektronik eşya oldu. Elektronik eşya dalında kartlı ödemeler 2020 yılında bir evvelki yıla nazaran yüzde 65 artarak 88 milyar TL’ye ulaşırken, bu bölümü yüzde 35’lik artış ve 341 milyar TL’lik kartlı ödeme meblağıyla market-gıda ödemeleri izledi. Üçüncü sırada ise kamu/vergi ödemeleri yüzde 31’lik artış ve 37 milyar TL’lik ödeme fiyatıyla yer aldı. Onu, yüzde 29’luk artış ve 50 milyar TL’lik kartlı ödeme meblağıyla yapı malzemeleri/nalburiye dalı, yüzde 17’lik artış ve 38 milyar TL’lik kartlı ödeme meblağıyla mobilya/dekorasyon dalları izledi.

Kartlı ödeme büyüklüğüne nazaran sektörel sıralamada ise birinci sırayı 341 milyar TL’lik büyüklükle market-gıda ödemeleri aldı. Bu kesimi 88 milyar TL ile elektronik eşya, 80 milyar TL ile giysi, yeniden 80 milyar TL ile akaryakıt ve 50 milyar TL ile yapı malzemeleri/nalburiye dalları takip etti.

İnternetten kartlı ödeme fiyatı 260 milyar TL oldu

İnanılmaz periyotların yaşandığı 2020 yılında, internet ve taşınabilir teknolojilerin toplumun farklı bölümlerinde artan kullanımıyla birlikte, internetten ödeme alışkanlığı da her geçen gün yaygınlaştı ve bu durum kartlı ödeme istatistiklerine de yansıdı. 2019 yılında 190 milyar TL olarak gerçekleşen internetten kartlı ödemeler, 2020’de yüzde 37 artarak 260 milyar TL’ye yükseldi. Hem kullanıcı hem de işyeri tarafında yaşanan dijital dönüşümün tesiriyle internetten yapılan kartlı ödemelerin toplam içindeki hissesi ise yüzde 22’yi geçti. Buna nazaran, her 5 TL’lik kartlı ödemenin 1 TL’si internetten yapıldı.

Temassız ödemeler geçen yıla nazaran 2,5 kat arttı

Kullanıcılara süratli, kolay ve hijyenik ödeme yapma imkânı sunan temassız ödemeler, 2020’de pandeminin de tesiriyle hayatımızın vazgeçilmez bir ödeme aracı haline geldi. 2020 yılında, temassız kredi kartı adedi 45 milyona ulaştı; bu ise her 5 kredi kartından 3 adedinin -yani toplam kredi kartlarının yüzde 60’ının- temassız özellikli olduğu manasına geliyor. Banka kartlarında da temassız dönüşüm süratle devam ederken, temassız banka kartı adedi 51 milyona, temassız banka kartlarının toplam banka kartları içindeki hissesi ise yüzde 27’ye yükseldi. Temassız ödeme yapılabilen terminal sayısı ise 2020’de süratle artarak 2 milyona yaklaşırken, bugün her 4 terminalden 3’ünde temassız ödeme yapılabilir duruma gelindi.

Kartlarla yapılan temassız ödeme adedi geçen yıla nazaran 2,5 kat artarak 1,73 milyar adet oldu. 2019 yılının toplamında 502 milyon adet temassız ödeme yapılırken, bugün gelinden noktada tek bir ayda yapılan temassız ödeme adedi 200 milyona ulaşmış durumda. Mağaza içi yapılan kartlı ödemelerde ise her 5 ödemeden 2’si artık temassız gerçekleşiyor.