Tavuk atıkları tarımda gübreye dönüştü

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Adana’da kanatlı hayvan kesimhanelerindeki atıklar, sıvı amino aside dönüştürüldü. Tarım bölümünde gübre olarak kullanılan eser, hem randımanı arttırdı hem de dona karşı direnç oluşturdu.

Adana, Türkiye’nin tarım eserlerindeki gereksinimin büyük bir kısmını tek başına karşılıyor. Kentteki kesimhanelerde ise günlük yüzbinlerce kanatlı hayvan kesilerek Türkiye’nin çeşitli vilayetlerine gönderiliyor. Bu kesimhane atıkları ise yıllar evvel tavuk ununda kullanılarak tekrardan tavuklara yedirilmiş ve ortaya ‘yamyam tavuk’ haberleri çıkmıştı.

Tarım ve Orman Bakanlığı ise bu haberlerin akabinde tavuk sakatatının yem olarak kullanılmasını yasaklayan kararı uygulamaya koydu.

Adana’da Çukurova Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Kimya Kısmı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selahattin Serin ise İsa Altınok ile birlikte bu atıkları tarım eserlerinde kullanabilmek için sıvı amino asit gübresine dönüştürmeyi düşündü. Serin ve Altınok, kesimhane atıklarını alıp kimyasal süreçlerle sıvı amino asit gübresi haline getirdi ve deneme hedefli kullanılan tarım eserlerinde kullandı. Sıvı amino asit gübresinin kullanıldığı eserlerin hem randımanı arttı hem de eserler dona karşı daha dirençli oldu.

Bunun üzerine ikili projeyi KOSGEB’e sundu ve Ar-Ge ve İnovasyon Projesi olarak hibe dayanağı aldı. İçerisinde ziyanlı rastgele bir kimyasal husus olmayan sıvı amino asit sayesinde yurt dışından ithal edilen gübrenin önüne geçilmesi ve ithalatın azaltılması hedefleniyor.

“Kesimhane atıklarına kimyasal süreç uygulandı”

İhlas Haber Ajansı (İHA) muhabirine açıklamalarda bulunan Prof. Dr. Selahattin Serin, sıvı amino asit gübresini piyasaya sürmek için onay sürecinin devam ettiğini belirtti. Sıvı amino asidin 1 yıl içerisinde piyasaya sürülmeye hazır hale geleceğini kaydeden Serin, “Bu proje hem ‘sıfır atık’ hem de ithal ikamesi dayanaklarımıza hizmet eden bir proje. Kanatlı hayvan kesimhane atıkları daha evvelki süreçte tavuk unu haline getirilip yem katkı hususu olarak kullanılıyordu. Bundan ötürü da yamyam tavuk kavramı ortaya çıkmıştı. Hükumetimiz de bu olayı engellemek ismine tavuk ununun yem katkı unsuru olarak kullanımını yasakladı. Hasebiyle bu yasaklama sonrasında kesimhane atıkları ortada kaldı. Bunu engellemek ismine bizde öğrencimle bu projeyi ortaya çıkarttık. Kesimhane atıklarına uyguladığımız kimyasal süreçlerle yüzde 12-13 üzerinde hür amino asit içeren bir eser elde ettik” diye konuştu.

“Verimi artırıp, direnç sağladı”

Sıvı amino asidin tarım eserlerinde randıman artışına ve dirence yol açtığını anlatan Serin, “Bu eseri tarımda değişik eserlerde kullandık. Narenciye eserlerinde erken hasat yaptı, randıman arttırdı, dona karşı dayanımını arttırdı. Karpuzda kullandık harikulade bir randıman artımı oldu. Buğdayda sıvı amino asiti kullanarak dönümde 450 kilogram randıman alınan yerden 600 kilogram eser aldık. Bütün eserlerde olumlu sonuçlar elde ettik” tabirlerini kullandı.

İthal amino asidin litresinin piyasada 50-60 liraya satıldığını söyleyen Serin, kendi eserlerinin çok daha düşük fiyata satılacağını aktararak şunları kaydetti:

“Şu anda AR-GE kapsamında tesisimizde bunu üretip etrafımızdaki tarımla uğraşan bireylere denettiriyoruz. Son derece olumlu geri dönüşler alıyoruz. İnanıyorum ki 1 yıla kalmaz endüstriyel ölçekte üretime geçiririz. Bu eser sayesinde ithal edilen amino asiti azaltmış olacağız. Piyasada amino asitin litresi 50-60 liradan satılıyor. Biz bunu çok daha ucuza satabiliriz. İhracat potansiyeli kelam konusu olacak. Üretim tesislerini de Türkiye’nin her yerine yaydığınız vakit değerli ölçüde istihdam oluşturacağız.”