Geri dönüşüm sektörü polietilen hurdası ithalat yasağının kaldırılmasını istiyor

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Türkiye iktisadının büyümesinde kıymetli yeri olan geri dönüşüm kesiminin temsilcileri, polietilen hurdası ithalatının yasaklanmasının Türkiye’de 350 bin kişiyi istihdam eden kesimde mağduriyetlere yol açacağını söyledi. Alınan kararın Avrupa Yeşil Mutabakat ahenk çalışmalarını da olumsuz etkileyeceğini belirten kesim temsilcileri, yasağın bir ân evvel tekrar gözden geçirilmesini bekliyor.

Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın talebi doğrultusunda 1 Ocak 2021 itibariyle evvel karışık hurda plâstik ithalatına yasak getirildi. 18 Mayıs 2021 tarihi itibariyle de etilen polimer atık ithalatına da yasak getirildi. Bu gelişmelerin akabinde geri dönüşüm bölümü temsilcileri, polietilen hurdası ithalat yasağının bölüme tesirleri hakkında değerlendirmelerde bulundu. Bursa’da irili ufaklı yaklaşık 330 geri dönüşüm bölümü firmasının yer faaliyet gösterdiğini belirten Bursa Ticaret ve Sanayi Odası (BTSO) Meclis Üyesi ve 14. Meslek Komitesi Üyesi Kağan Yeşil, ithalat yasağı kararının akabinde işletmelerin büyük mağduriyetler yaşayacağını söyledi. Bölümde çalışanların işsiz kalma tehlikesi ile karşı karşıya kaldığını söz eden Yeşil, “Bütün dünyayı tesiri altına alan koronavirüs salgınının yanı sıra bölümümüz farklı bir meseleyle karşı karşıya kaldı. Dal olarak bu karardan bir an evvel geri dönülmelidir. Bölümümüzün beklentisi bu yönde” dedi.

Devlet temel işlevlerinden olan kontrol faaliyetlerini etkin formda yürütülmesinin değerine işaret eden Kağan Yeşil, Gümrük Müdürlüğü’nde yapılan kontrollerinin daha sıkılaştırılması gerektiğinin altını çizdi. İşletmelerin hiçbir kabahati yokken cezalandırıldığını söz eden Yeşil, alınan kararın Avrupa Yeşil Mutabakat çalışmalarını da olumsuz istikamette etkileyeceğini vurguladı. Kağan Yeşil, “Avrupa bu hususa değer verirken atılan adım kesimi geriye götürecek, önemli ziyanlara yol açacaktır. Bölüme yatırım yapan firmaların kapanmasına yol açacaktır. Süratli bir halde bu karar tekrar gözden geçirilmelidir” dedi.

TOBB Atık ve Geri Dönüşüm Dal Meclis Üyesi ve Emniyetli Geri Dönüşüm Firması İdare Heyeti Lideri Fatih Dursun, Etraf ve Şehircilik Bakanlığı’nın talebi doğrultusunda evvel karışık hurda plastik ithalatına yasak getirildiğini akabinde da 18 Mayıs 2021 tarihi itibariyle Etilen Polimer atık ithalatına yasak getirildiğini hatırlattı. 2020 yılı sonu itibariyle 10 milyar TL’lik pazar haline gelen plastik geri dönüşüm kesiminin büyük mağduriyetler yaşadığını söz eden Dursun, “Atık çöp değil, bilakis ekonomik gereçtir ve atığın geri dönüşümü etrafa yük de değildir. Bugün 1 ton plastiğin geri dönüşümü ile saatte 5775 KW elektrik gücü tasarrufu elde edilirken, biz plastik geri dönüşümünü bitirmek için elimizden gelen her şeyi yapıyoruz. Dalı daima birlikte öldürüyoruz. Bilhassa karışık kümedeki plastik atıkların geri dönüşümü üzerinde çok büyük bütçelerle yatırım yapan tesisler, 2021 başından itibaren hammaddeye ulaşmakta çok büyük problemler yaşarken, bugün hayatımızın her noktasında kullanım yeri olan, Etilen Polimer ithalatının yasaklanması daldaki birçok firmanın büsbütün kapanmasına yol açacaktır.” tabirlerini kullandı.

“Rekabet gücümüzü zayıflatıyor”

Karışık plâstik ithalatının yasaklanması 5 aylık mühlet içerisinde 200 milyon TL’lik ileri teknolojik geri dönüşüm tesisi yatırımı yapan birçok işletmeyi hammadde krizi ile karşı karşıya bıraktığını söz eden Dursun, “Resmi Gazetede yayımlanan yeni Bildirim ile Geri Dönüşüm kesiminin herhalde batırılması hedeflenmektedir. Dünya markalarının çabucak hepsinin geri dönüştürülmüş hammadde kullanma taahhütleri açıkladığı ve tedarikçilerini bu doğrultuda zorladığı bir devirde, mahallî kaynaklardan tedarik edemediğimiz bu atıkların ithalatını engellemek, sanayimizin rekabet gücünü zayıflatmayacak mı? Unutmayalım, tahlile yasaklar ile değil; tedbirler, düzenlemeler ve denetimler ile ulaşılır. Neden atık ithalatları ile ilgili problemleri çözmek için İhtisas Gümrükleri açmıyoruz? Neden ithalatı yapılan atık plastikleri Gümrüklerde denetlemiyoruz? Etraf ve Şehircilik Bakanımız, Ticaret Bakanımız ile Cumhurbaşkanımızdan 18 Mayıs 2021 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren “etilen polimerlerin” ithalatının yasaklanması ile ilgili düzenlemenin yine gözden geçirilmesini şahsım ve tüm dal çalışanları ismine değerle rica ediyorum” dedi.

Yasakların uygulanmaya başlandığı alanlarda önemli manada yatırımlar gerçekleştirildiğini belirten BURKASAN Firması İdare Heyeti Lideri Vedat Kılıç, “Biz pandemi devrinde 100 milyon TL yatırımla tesisimizi kurduk. Bizim üzere bu alanda yeni yatırım yapan en az 15 firma daha bulunuyor. Ayrıyeten suram basamağında 10’a yakın tesis mevcut. Yasaklar yatırımlarımızı atıl bir hale dönüştürüyor. Türkiye çöp ithalatı yapıyor algısı yanlış. Bu ithalata bahis olan atıklar polimer ayrıştırmaları yapılarak hammadde haline getirilen gereçler. Döngüsel iktisat çerçevesinde geri dönüştürülmüş hammadde kullanılması ile ilgili mecburî sürece girildi. Türkiye’nin dokumayla ilgili hammadde alıcıları Türkiye’deki tedârikçilerine geri dönüşümden elde edilmiş hammadde kullanmaları ile ilgili kural koşuyor. Geri dönüştürülmüş hammadde kullanılmaması yeni vergi ve yaptırımlara neden olacak.” diye konuştu.

Türkiye’nin petrole sahip olmaması nedeniyle hammaddenin yüzde 90’ına yakınını ithalat yoluyla temin ettiğini belirten Kılıç, konuşmasını şöyle sürdürdü; “Doğrusal iktisatta kullanılan üret, kullan ve at prosedürü kaynakların tükenmesine sebep olurken, hammadde muhtaçlığını da değerli bir noktaya getirdi. Bu yüzden dünyanın önde gelen markaları üret, tüket, geri dönüştür ve tekrar kullan anlayışını benimsediler. Bu gelişim süreci özellik geri dönüşüm süreci olan atıkları stratejik bir eser hâline getirdi. Yasaklar sonucunda bu alanda ortaya çıkmış büyük bir pazarı terk etmiş olacağız. Türkiye’nin geri dönüşüm maliyeti ucuz üretimden ötürü epey avantajlı durumda. Biz bu yasaklarla bir arada pazardaki hakimiyetimizi de kaybediyoruz. Bu pazarı AB ülkelerine kendi elimizle veriyoruz. Bunun karşılığında yerli endüstrinin hammadde gereksinimi sürüyor. Bu yasaklarla birlikte 200 dolara ithal etmediğimiz atıkların yerine 2000 dolar ödeyerek özgün hammadde ithal edecek. Bu da Türkiye’de birçok materyalde enflasyon oluşturacak. Bu manada atık ithalatı genelgesi çok süratli bir formda düzenlenerek özel müsaadeye tabi tutulmalı.”

Yasaklar bütün kesimleri olumsuz etkileyebilir

Geri dönüşüm dalının pandemi periyodunda de üretimine orta vermeden istihdama katkı sağladığını belirten Turhan Geri Dönüşüm Firması sahibi Etraf Mühendisi İsmail Turhan, “ Petrole dayalı hammaddelerin ülkemize giriş maliyeti çok yüksek. Bizler birebir eserleri geri dönüştürülmüş olarak çok daha düşük maliyetlerle üretebiliyoruz. Bu yasaklarla birlikte atık tedârikinde iç piyasada oluşacak ağır talep nedeniyle maliyetlerde de süratli bir yükselme meydana gelecektir. Bu durum geri dönüştürülmüş hammadde kullanan tüm dalları de olumsuz etkileyecektir” dedi.

İthalat yasağı ile birlikte üretim kapasitesinin yüzde 50’si kadar ithalat gerçekleştirebileceklerini belirten Turhan, “Polietilen, en çok kullanılan hammaddedir. Bu yasaklarla birlikte rekabet gücümüz de azalmaktadır. Kısa vadede bu yasağın kaldırılması ve kurumların kontrol düzeneklerinin daha geliştirilmesi ile süreç daha sağlıklı yürütülebilecektir” biçiminde konuştu.