Akkuyu NGS, Türkiye’nin en büyük istihdam projesine dönüştü

BEĞENDİM

ABONE OL

News

Türkiye, toplam 4 bin 800 megavat heyeti güce sahip olacak Akkuyu Nükleer Güç Santrali (NGS) projesi ile nükleerden güç üreten ülkeler ortasına girmeye hazırlanıyor. Akkuyu NGS projesi, alanda inşaat çalışmaları yapan ve yüzde 80’ini Türklerin oluşturduğu 8 bin kişi ile ülkenin en büyük istihdam projesine dönüştü.

Nükleer güce duyulan gereksinim konusunda farklı görüşler gündeme gelirken, karbon emisyonu sağlamadan kesintisiz elektrik üretimi sağlayan nükleer, Japonya, ABD ve Avrupa Birliği ülkelerinde birinci sıralarda yer alan güç kaynaklarından biri. İklim değişikliği gayretindeki rolü de AB önderleri dahil çok sayıda kıymetli kuruluş tarafından daha net lisana getiriliyor. Uzmanlar, nükleer santral yatırımlarını uygun fiyatla pak güç tercihi, güç arz güvenliğinin arttırılması, sanayi ve altyapının geliştirilmesi ve ekonomik canlılık için kıymetli bir yatırım olarak bedellendiriliyor.

Nükleer sanayi AB’de 1,1 milyondan fazla istihdam sağlıyor

Ünlü araştırma kuruluşu Deloitte’un Avrupa nükleer sanayisi üzerine yaptığı bir çalışmaya nazaran, nükleer güç, üretilen her terawatt saat (TWh) elektrik başına başka pak güç kaynaklarından daha fazla iş sağlıyor. Rapora nazaran, nükleer sanayi Avrupa Birliğinde (AB) 1,1 milyondan fazla istihdam sağlıyor. Konseyi nükleer kapasitenin her bir Gigawattı, nükleer ve ilgili ekonomik dallardaki yıllık yatırımlarda 9,3 milyar Euroluk bir katkı yapıyor ve yaklaşık 10 bin şahsa kalıcı istihdam sağlıyor. Nükleer sanayiye yapılan her 1 Euroluk yatırım GSYİH’ya dolaylı olarak 4 Euroluk katkı sağlıyor. Nükleer sanayideki her bir istihdam ise AB’de ortalama 3,2 istihdam oluşturuyor.

Türkiye’nin geleceğine yapılacak en büyük yatırım olacak

Rusya Federasyonu ile Türkiye ortasında gerçekleşen en büyük proje olarak tarihe geçen Akkuyu NGS projesi de alanda inşaat çalışmaları yapan ve yüzde 80’ini Türklerin oluşturduğu 8 bin kişi ile ülkenin en büyük istihdam projesine dönüşmüş durumda. Akkuyu’nun bölgede şimdiden oluşturduğu ekonomik ve toplumsal canlılık ise Deloitte’ın araştırmasını teyit eder gözüküyor.

Birinci reaktörünün temeli Nisan 2018’de, ikinci reaktörünün temeli Nisan 2020’de atılan ve üçüncü reaktöründeki çalışmaların da Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Federasyonu Devlet Lideri Vladimir Putin’in görüntü konferans iştirakiyle gerçekleştirilen merasimle başladığı projedeki gelişmeler, Türkiye’nin yanı sıra tüm dünyada da yakından takip ediliyor. Projenin yalnızca üreteceği elektrikle değil, iktisada, istihdama, iklim değişikliği çabasına ve nükleer teknolojilerin gelişimine yapacağı katkılara dikkat çekiliyor. Üçüncü ünitenin temel atma merasiminin akabinde çok sayıda uzman, TV yayınları ve çeşitli platformlarda yaptıkları açıklamalarla nükleer güç yatırımının ekonomik, toplumsal ve çevresel yararlarının altını çizerek, Türkiye’nin güç geleceği açısından da kritik bir role sahip olacağını lisana getirdi.

Kalkınma atılımında önemli

Stratejik bir adım olarak bedellendirilen Akkuyu projesi ile ilgili birtakım uzmanların değerlendirmeleri şöyle:

İstanbul Teknik Üniversitesi (İTÜ) Nükleer Araştırmalar Anabilim Kısmı Eski Lideri Prof. Dr. Beril Tuğrul, ‘temiz ve inançlı bir güç kaynağı’ olarak tanımladığı nükleer gücün Türkiye için son derece değerli olduğunu söyleyen isimlerden biri. Tuğrul’a nazaran, Akkuyu NGS, Türkiye’nin kalkınma atakları bakımından büyük bedel taşıyor. Tuğrul, “Nükleer santralde bir üniteden en yüksek gücü elde edebiliyoruz. Ayrıyeten bu kadar büyük gücü elde ederken rastgele bir sera gazı salınımı da kelam konusu olmuyor. Bu bağlamda pak güç tarifine giriyor. Bununla birlikte her vakit emre amade olan bir santral, yani nükleer santrallerden vakitten bağımsız olarak her daim güç üremek mümkün. Mevsimsel koşulların değişimiyle rastgele bir güç değişimi kelam konusu olmuyor ve her an emre amade olması nedeniyle baz yük santraller kümesinde yer alıyor. Akkuyu NGS devreye girdikten itibaren sağlam güç temini için âlâ bir seçenek oluşturacak. Böylelikle Türkiye’nin kalkınma atakları bağlamında gereksinimi olan güç gereksinimini sağlam ve sürdürülebilirlikle temin edebilecek santral tipi hayata geçirilmiş olacak” dedi.

“Akkuyu NGS ile üretilecek elektrik, 15 milyon nüfuslu bir kentin elektriğini karşılayacak”

Akkuyu NGS’nin 3’üncü ünite temel atma merasimine katılan ve yapılan çalışmaları yakından takip eden Mersin Üniversitesi Makine Mühendisliği Kısım Lideri ve Güç Teknolojileri Uygulama ve Araştırma Merkezi Müdürü Doç. Dr. Gökhan Arslan da santralin Türkiye’ye ekonomik ve çevresel katkılarını şu sözlerle anlattı:

“Yaptığımız hesaplamalar ile Akkuyu’nun yıllık bazda 35 milyon kilovatsaat elektrik üretimi sağlayacağını söyleyebiliriz. Bu da yıllık bazda toplam elektrik gereksinimimizin bugünkü koşullarda yaklaşık yüzde 10’una tekabül etmekte. Türkiye, 20 yıllık süreç zarfında güç gereksinimini 2 katına çıkarmış bir ülkedir ve ilerleyen süreçte de bu güç tüketimindeki artış suratı devam edecektir. Ülkemiz bunun yanı sıra, bugünkü kaidelerde tükettiği enerjiyi yüzde 80 oranında fosil yakıtlardan temin etmektedir. Fosil yakıtların da 2 kıymetli tesiri var. Bunlardan birincisi dışa bağımlı olmamız, yani büsbütün ithal olması. Bu, ekonomik manada ülkemiz açısından büyük bir eza oluşturmakta. Bir oburu de çevresel tesirleri. Global ısınmanın en kıymetli tetikleyicisi olan insan kaynaklı sera gazı salınımı, bilhassa de karbondioksit salınım ölçüleri nedeniyle dünyada bundan sonra sürecin fosil yakıtlardan uzaklaşma tarafında işleyeceği kestirim edilmektedir. Akkuyu NGS ile üretilecek elektrik, 15 milyon nüfuslu bir kentin elektriğini karşılayacak. Yani İstanbul’un yaklaşık yüzde 90-95 oranında elektrik gereksinimini karşılayabilecek bir tesis olacak. Ekonomik manada bunu kıymetlendirecek olursak, bu elektriğin fosil yakıtlardan temin edilmesi, bilhassa doğalgaz açısından konuşursak, yılda 7 milyar metreküplük bir doğalgaz tüketimi gerçekleşecektir. Bunun da tamamını yurt dışından ithal ettiğimizi düşünürseniz bugünkü kurla birlikte yaklaşık 15 milyar liralık bir maliyet oluşturmaktadır. Nükleer santralde ise bilhassa yakıt açısından maliyetler çok çok daha düşüktür. Bu tıp avantajlarından dolayı ülkemiz açısından değerli bir proje. Akkuyu projesi ile ilerleyen süreçte bilhassa teknolojik gelişmişlik manasında ülkemizde önemli bir altyapı oluşuyor.”

“Nükleer teknoloji alanında uzman bilim insanlarının yetişmesi Türkiye’ye büyük katkı sağlayacak”

Akkuyu NGS projesi, Türkiye’nin nükleer teknolojiler konusunda yeni uzmanlar kazanmasına da katkıda bulunuyor. Türkiye ve Rusya ortasındaki mutabakat kapsamında şu ana kadar 190 Türk mühendis Rusya’da nükleer üzerine aldığı eğitimi tamamlayarak yurda döndü. Akkuyu NGS projesinde çalışmaya başlayan Türk mühendislere önümüzdeki yıllarda yenileri de eklenecek. Projenin bu istikametiyle de Türkiye için son derece kıymetli olduğuna dikkat çeken Ankara Üniversitesi Nükleer Bilimler Enstitüsü Müdürü Prof. Dr. Niyazi Meriç, nükleer teknoloji alanında uzman bilim insanlarının yetişmesinin Türkiye’ye büyük katkı sağlayacağını söyledi. Meriç, Akkuyu NGS’nin varlığının Türkiye’de nükleer alanda çalışmak isteyen bilim insanları için son derece değerli olduğunu belirterek, şunları söyledi:

“Ben mevzuya eğitim açısından bakmak istiyorum. 1950’li yıllardan bu yana Türkiye yurt dışına; bilhassa Amerika’ya nükleer konusunda doktora öğrencileri gönderdi fakat bu öğrenciler Türkiye’ye döndüklerinde iş bulamayacaklarını düşünerek farklı alanlarda çalıştılar. Örneğin, medikal fizik alanlarında çalıştılar, bu aygıtların geliştirilmesiyle uğraştılar. Akkuyu NGS kurulduğu vakit ben eminim bu hususta çalışmak isteyen bilim insanlarını yetiştirmek için üniversitelerde kısımlar fazlalaşacak. Şu anda Türkiye’de bu bahiste eğitim veren yalnızca 3 kısım var lakin nükleer reaktörü olan ülkelere baktığımız vakit en az 50 tane üniversitede bu bahislerde, yani nükleer üzerine çalışılmakta. Tabi üniversiteler çalışmayınca özel kesim de çok fazla ilgi duymuyor. Nükleer teknoloji, bizim ömrümüzün her alanında aşağı üst biz farkında olmasak da var. Bu teknolojinin gelişmesi için bu türlü bir nükleer santralin kurulmasının, Türkiye’de var olmasının eğitim alanında bu bahiste çalışacak insanlara ışık tutacağına, yürek vereceğine ve motive edeceğine inanıyorum.”