11 Eylül 2023 Pazartesi
Türkiye’nin tek VLP temelli aşı çalışması yapılan tesisinde incelemelerde bulunan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, “İlk evrede 50 milyon doz aşı üretebilecek kapasite kuruluyor. Bu inovatif bir aşı metodu olduğu için dünyadan buna talep olabilir” dedi. Virüs gibisi parçacıklara dayalı aşı çalışmasında ay sonuna kadar Sıhhat Bakanlığı ile koordine halinde insan çalışmasına başlamak istediklerini vurgulayan Varank, “Faz çalışmalarına bir an evvel geçebilirsek buradan dünyaya bir müjde veririz” dedi.
Türkiye, Covid-19’a karşı en yenilikçi aşı tekniklerinden biri olarak kabul edilen virüs gibisi parçacıklara (VLP) dayalı aşı çalışmalarında kritik bir basamağa geldi. Türkiye’nin tek VLP temelli aşı çalışması yapılan tesisinde incelemelerde bulunan Bakan Varank, Sıhhat Bakanlığı ile koordine halinde ocak ayı sonuna kadar insan çalışmasını başlatmak için çalıştıklarını belirterek, “İlk basamakta 50 milyon doz aşı üretebilecek kapasite kuruluyor. Bu inovatif bir aşı metodu olduğu için dünyadan buna talep olabilir” tabirlerini kullandı.
Bakan Varank, dünyada sayılı, TÜBİTAK Covid-19 Türkiye Platformu kapsamında ise tek VLP ile geliştirilen aşı çalışmasını yerinde gözlemledi. Nobel İlaç’ın TÜBİTAK Marmara Teknokent’teki (MARTEK) Biyoteknolojik İlaç Tesisini ziyaret eden Varank, yürütülen çalışmalar hakkında yetkililerden bilgi aldı.
Bakan Varank’a, Sanayi ve Teknoloji Bakan Yardımcısı Mehmet Fatih Kacır, TÜBİTAK Lideri Prof. Dr. Hasan Mandal ile TÜBİTAK MARTEK Genel Müdürü Mehmet Ali Okur eşlik etti.
Nobel İlaç İdare Heyeti Lideri Hasan Ulusoy’un mesken sahipliğindeki ziyarette, Nobel İlaç Biyoteknoloji ve Yeni Eser Kıymetlendirme Yöneticisi Dr. Hasan Zeytin, Varank’a yürüttükleri çalışmalar hakkında sunum yaptı. Sunumun akabinde aşı çalışmalarının yapıldığı laboratuvarda incelemelerde bulunan Varank, daha sonra gazetecilerin ziyarete ait sorularını yanıtladı.
Bakan Varank, Türkiye’de hem biyoteknolojik hem de kimyasal ilaç açısından kıymetli tesislere sahip bir firmada bulunduklarını belirterek, bölgedeki en değerli yatırımlardan birinin burada olduğunu, ileri seviyede araştırmalar yapıldığını kaydetti.
Virüsün daha Türkiye’ye gelmeden TÜBİTAK olarak Türkiye’deki bütün bilim insanlarını bir ortaya topladıklarına dikkat çeken Varank, “Virüsle uğraş edebilecek hangi projeniz varsa bu aşı yahut ilaç olabilir, korucu gereçler olabilir. Biz sizi desteklemek istiyoruz kâfi ki bu musibetle dünyanın gayretine Türkiye’nin de katkısı olsun hem de vatandaşlarını koruyabilsin” dediklerini ve bu fikirden yola çıkarak TÜBİTAK Covid-19 Türkiye Platformu’nu oluşturduklarını söyledi.
“Tüm çalışmaları ay sonuna kadar tamamlayıp faz evresine geçmeyi planlıyoruz”
Bu platform çatısı altında 17 farklı projeyi desteklediklerinin altını çizen Bakan Varank, “Bunlardan 8’i aşı çalışması. Birinci günden itibaren gerek Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, gerek TÜBİTAK ve gerekse Sıhhat Bakanlığı olarak süreci yakından takip ediyoruz. Bilim beşerlerine yardımcı olmaya ve insan kaynağına katkı sağlamaya çalışıyoruz. Bu platform çatısı altındaki en kıymetli projelerden bir tanesi, VLP denilen virüs gibisi parçacıklara dayanan bir aşı çalışması. Burada İhsan Gürsel ve Mayda Gürsel hocalarımız bu projeyi aslında öbür bir platform için geliştirirken salgın çıktığında çabucak bunu kendi platformlarına adapte ederek VLP ile ilgili aşı çalışmasını süratlice başlattılar. Bu aşı çalışmasında kıymetli bir basamağa geldik. Aşının faz evresine yani insan denemelerine geçmesi için bir üretiminin yapılması gerekiyor. Burada Nobel İlaç’ta daha evvel Sıhhat Bakanlığımızın GMP sertifikası verdiği bu tesislerde şu anda aşımızın faz çalışmalarına, insan çalışmalarına geçmesi için gerekli olan üretimler yapılıyor. Bu üretimlerin kalite denetimlerinin yapılması lazım. Bunun yanında toksisite çalışması yani beşere ya da rastgele bir canlıya ziyan verip vermediğinin çalışmalarının yapılması lazım. Tüm bu çalışmaları ay sonuna kadar tamamlayıp faz basamağına geçmeyi planlıyoruz” bilgilerini paylaştı.
“Faz çalışmalarına bir an evvel geçebilirsek buradan dünyaya bir müjde veririz”
Bakan Varank, kelamlarını şöyle sürdürdü:
“Dünyada bu alanda (VLP aşı) bilhassa Dünya Sıhhat Örgütü’nün listesine girmiş çalışmalar var ancak şu ana kadar yalnızca bir çalışma, faz 1’e geçmiş durumda. İnşallah biz 2’ncisi olacağız. Bu çalışma hayli inovatif bir sistem. Protein tabanlı bir çalışma olduğu için de epeyce emniyetli ve tesiri de epey yüksek bir çalışma olduğuna inanıyoruz. Elbette bunları kanıtlamak için faz çalışmalarının, insan denemelerinin tamamlanması gerekiyor. Dünyada da ses getireceğine inandığımız virüs gibisi parçacıklara dayalı aşı çalışmamızda inşallah ay sonuna kadar Sıhhat Bakanlığımızla koordine halinde insan çalışmasına başlamak istiyoruz. Burada alacağımız sonuçlara nazaran dünyada büyük tesir oluşturabilecek bir aşıyı özel kesimimizin de takviyesiyle üretebileceğimize inanıyoruz. Faz çalışmalarına bir an evvel geçebilirsek buradan dünyaya bir müjde veririz diye inanıyorum.”
“İlk kademede 50 milyon doz aşı üretebilecek bir kapasite kuruluyor”
Faz çalışmalarında başarılı olunması halinde seri üretime geçeceklerinin altını çizen Varank, “İlk kademede 50 milyon doz aşı üretebilecek bir kapasite kuruluyor. Gereksinim halinde bunu arttırabiliriz. Bu inovatif bir aşı metodu olduğu için dünyadan buna talep olabilir. Özel kesimimiz ve Sıhhat Bakanlığımızla uyum halinde tüm bu süreçleri yürütüyoruz” dedi.
Türkiye’nin birinci teknokentlerinden
MARTEK, 1992’de TÜBİTAK Gebze yerleşkesinde Türkiye’nin birinci teknokentlerinden biri olarak kuruldu. 29 yıldır bilim ve teknoloji alanında Ar-Ge faaliyetleri yürüten firmalar için uzman ortamlar sağlayan MARTEK, ortak amaçlarda olan firmaların eşleştirilmesi, kümelenme ve ağ kurma gayretlerinin artırılmasını teşvik ediyor. MARTEK, küresel iştiraklerle Ar-Ge merkezli projelerin üretilmesi sağlıyor.
2 bin litrelik üretim potansiyeli
Nobel İlaç, 2019 yılında Biyoteknolojik İlaç Tesisini kurdu. Yılda 4 biyoteknolojik eser geliştirme ve 2 bin litrelik üretim potansiyeli bulunan tesis, 40 seri biyoteknolojik ilaç üretimi yapabilecek kapasiteye sahip.
Yeni bir aşı türü
VLP aşılar, bir bağışıklık yansısı uyandıran lakin hastalığa neden olmayan virüs gibisi parçacıklardan geliştiriliyor. Yeni bir metotla geliştirilen bu aşılar, kimi hastalıklar için halihazırda insanlarda kullanılıyor. Lakin dünyada Covid-19 virüsü için onaylanmış bir VLP aşısı bulunmuyor.
Cezeri grubuyla buluştu
Bakan Varank, Nobel İlaç’ın akabinde yeniden MARTEK’te bulunan Baykar Cezeri Yapay Zeka Robotik Teknolojileri Ofisi’ni ziyaret etti. Çalışmalar hakkında yetkililerden bilgi alan Varank, yapılan çalışmaları yerinde inceledi.
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için veri politikamızı inceleyebilirsiniz.